Đau dạ dày hay đau bao tử, Đông y gọi là vị quản thống, biểu hiện là đau vùng thượng vị,do viêm loét dạ dày tá tràng gây lên,thường phát ra ở tỳ ( lá lách), vị ( dạ dày) và thường hay chuyển thành mạn tính và dễ tái phát.
Dạ dày ( vị) là cái bể chứa cơm nước, chủ việc thu nạp được ví như cái nồi nấu cơm.Thử hình dung cái nồi nấu cơm sẽ bị hư hại thế nào nếu:
1. Nếu ăn uống không tiến độ, no đói thất thường, nóng lạnh thay đổi ảnh hưởng tới vị.
Hậu quả và biểu hiện là: Đau vùng thượng vị liên miên, mệt mỏi, bụng đầy ậm ạch, rối loạn tiêu hóa, , nôn mửa nước trong, chân tay lạnh,môi nhợt, da xanh phân nát,cơ bắp mềm yếu, rêu lưỡi trắng, chất lưỡi bệu nhợt.
Đông y gọi đó là đau dạ dày thể tỳ vị hư yếu. Thường hay mắc đau dạ dày ở thể này.
Có thể chữa bệnh đau dạ dày bằng củ nghệ vàng (khương hoàng)
Đông y gọi nghệ vàng là khương hoàng, vị cay đắng, tính bình, có tác dụng hành khí, hoạt huyết, làm tan máu, tan ứ, giảm đau.
Để trị bệnh đau dạ dày, có thế áp dụng công thức: Trộn bột nghệ với mật ong theo tỷ lệ 2/1 (2 phần bột nghệ, 1 phần mật ong). Sử dụng với liều: 15 – 20g (3 – 4 thìa cà phê) hàng ngày. Thông thường cách này sẽ khỏi, nếu không khỏi thì không phải đau dạ dày ở thể này, phải tìm rõ nguyên nhân ở thể khác.
Cũng có thể chọn 1 trong 3 bài thuốc sau:
Bài 1:
– Bán hạ 10g,
– hậu phác 10g,
– bạch truật 16g,
-đại táo 10g,
– rễ đinh lăng 16g,
– ngũ gia bì 16g,
-lá đắng 16g,
– nhục quế 6g,
-củ riềng 12g,
– trần bì 10g,
-cam thảo 12g.
Sắc uống ngày 1 thang chia 3 lần.
Bài 2:
– Bạch truật 16g,
– hoài sơn 16g,
-liên nhục 16g,
– đương quy 16g,
-hoàng kỳ 12g,
– lương khương 12g,
– sơn tra 10g,
-thần khúc 12g,
– cam thảo 12g,
– sâm bố chính 16g,
– sinh khương 6g,
– nhục quế 6g.
Sắc uống ngày 1 thang chia 3 lần.
Bài 3:
– Nhân sâm 15 g,
– Can khương 30 g,
– Thục tiêu 10 g,
– Di đường 100 g.
Ba vị trên sắc với 1.200 ml nước, lọc bỏ bã lấy 150 ml đun sôi, hòa với di đường quấy tan đều.
Uống ấm, chia đều 4 phần, ngày uống 3 lần, tối 1 lần.
2. Nếu do nạp dinh dưỡng không đúng cách: Ăn uống no đói thất thường, lạm dụng nhiều chất dầu mỡ, thực phẩm sống lạnh, uống rượu bia vô độ, đồ cay nóng quá đều có hại, gây tổn thương chức năng tỳ vị. Tỳ hàn hay nhiệt đều gây ra bệnh
Đông y gọi đó là đau dạ dày thể thương thực:
Hậu quả và biểu hiện: Đau vùng thượng vị sau ăn hoặc uống, đau dữ dội hoặc âm ỉ ngày một tăng dần. Người mệt mỏi có thể kèm theo tiêu chảy.
Bài thuốc:
– Mạch nha 20g,
– thần khúc 20 g,
-sơn tra 16 g,
– phục linh 18 g,
– trần bì 8g,
– liên kiều 8 g,
– la bạc tử 10 g.
Tất cả giã dập sắc với 1.500 ml nước, lọc bỏ bã lấy 250 ml. Uống ấm, chia đều 4 phần, ngày uống 3 lần, tối 1 lần.
3.Nếu do tinh thần căng thẳng với các cảm xúc thái quá lặp lại nhiều lần như: “Mừng, giận, lo, sợ, buồn, khiếp đảm đều gây tổn thương nguyên khí”. Vì khi căng thẳng thần kinh thì khí uất, mà khí uất thì thương can, can mộc vốn khắc thổ, nên can khí phạm vị khiến cơ năng lo việc tiêu hóa hấp thu rối loạn
